Świadczenie wychowawcze w ramach programu "Rodzina 500+" przysługuje na wszystkie dzieci do 18. roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę i wynosi 500 zł na każde dziecko.
Program „Rodzina 500+” to wsparcie polskich rodzin w częściowym pokryciu wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.
Od 1 lipca 2019 r. świadczenie wychowawcze ma charakter powszechny i przysługuje niezależnie od dochodu rodziny.
Komu przysługuje wsparcie z programu "Rodzina 500+"?
Świadczenie wychowawcze przysługuje:
- matce lub ojcu;
- opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka) - jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca/opiekuna faktycznego;
- opiekunowi prawnemu dziecka;
- dyrektorowi domu pomocy społecznej.
Istotne jest, że w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach - każdy z nich może złożyć wniosek i dostać połowę kwoty przysługującego świadczenia wychowawczego, tj. co do zasady 250 zł miesięcznie.
Dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł w postaci dodatku wychowawczego otrzymają także rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne, na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Jak otrzymać świadczenie wychowawcze?
Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca 2021 r. do 31 maja 2022 r. można składać już od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną, a od 1 kwietnia drogą tradycyjną – osobiście w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
Wnioski drogą elektroniczną można złożyć:
- za pośrednictwem Portalu Informacyjno-Usługowego Empatia na stronie https://empatia.mpips.gov.pl/,
- przez bankowość elektroniczną oraz
- portal PUE ZUS.
Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłata następuje na wniosek.
Na jaki okres jest przyznawane świadczenie wychowawcze?
Obowiązujące od 1 lipca 2019 r. znowelizowane przepisy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadziły istotne zmiany w zakresie okresu, na który ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego.
Trwający obecnie - od 1 lipca 2019 r. okres świadczeniowy 2019/2021, na który ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego został wydłużony do 31 maja 2021 r. Oznacza to, że świadczenie wychowawcze - w oparciu o wnioski składane od 1 lipca 2019 r - zostało przyznane do 31 maja 2021 r.
Zaś od 2021 r. będzie funkcjonować docelowy, roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca do 31 maja następnego roku. Wówczas w celu uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy rozpoczynający się 1 czerwca 2021 r. wnioski będzie można składać od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną, a od 1 kwietnia drogą tradycyjną w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
Natomiast rodzice/opiekunowie, którzy nie pobierają świadczenia wychowawczego z programu „Rodzina 500+” w każdej chwili mogą przystąpić do programu składając wniosek.
W przypadku złożenia wniosku w trakcie trwania okresu świadczeniowego, świadczenie wychowawcze jest przyznawane, co do zasady (z zastrzeżeniem przewidzianych w ustawie wyjątków) od miesiąca złożenia wniosku do końca okresu świadczeniowego.
Odstępstwo od powyższej zasady przyznania prawa do świadczenia wychowawczego od miesiąca złożenia wniosku może dotyczyć np. sytuacji związanej z ustalaniem prawa do świadczenia wychowawczego w przypadku urodzenia dziecka.
W takim przypadku, jeżeli rodzic nowonarodzonego dziecka złoży w ciągu 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia dziecka, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, prawo do wnioskowanego świadczenia otrzyma z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka.
Świadczenia rodzinne wypłacane są w okresach miesięcznych.
Terminy składania i rozpatrywania wniosków na nowy okres świadczeniowy
Począwszy od 2021 r., okres świadczeniowy na który przyznawane będzie corocznie świadczenie wychowawcze, będzie rozpoczynał się 1 czerwca i potrwa do 31 maja następnego roku
W związku z tym, najbliższy okres świadczeniowy w ramach programu "Rodzina 500+" będzie trwał od 1 czerwca 2021 r. do 31 maja 2022 r.
W konsekwencji zmiany okresu świadczeniowego, nastąpiła odpowiednia zmiana terminów składania wniosków o świadczenie wychowawcze na nowy okres.
Aby uzyskać prawo do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniwy rozpoczynający się od 1 czerwca 2021 r., wnioski można składać już od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną czyli przez Internet za pośrednictwem portalu Ministerstwa Rodziny empatia.mrpips.gov.pl, przez bankowość elektroniczną lub przez portal PUE ZUS, a od 1 kwietnia 2021 r. także drogą tradycyjną (papierową), czyli osobiście w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
Jeśli osoba złoży wniosek o świadczenie wychowawcze na nowy okres w terminie do 30 kwietnia danego roku, przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca tego roku. W przypadku wniosków złożonych w kolejnych miesiącach, ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia nastąpi w maksymalnym terminie do 3 miesięcy.
Aby zachować ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego i otrzymać świadczenie w miesiącu czerwcu 2021 r. wniosek należy złożyć w terminie do 30 kwietnia 2021 r.
Złożenie wniosku do końca czerwca 2021 r. będzie gwarantowało, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca 2021 r.
Natomiast, jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie złoży wniosek na nowy okres po 30 czerwca 2021 r. świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku.
Zmiany mające wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego
W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego, w szczególności zmian w sytuacji rodzinnej lub wyjazdu członka rodziny poza granicę RP, osoba otrzymująca świadczenie wychowawcze jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego świadczenie wychowawcze. Niepoinformowanie organu wypłacającego świadczenie wychowawcze, o zmianach mających wpływ na prawo do tego świadczenia może skutkować koniecznością zwrotu przez osobę uprawnioną nienależnie pobranych świadczeń.